یکی از بزرگترین معضلات ساختمان‌ها برای مصرف کنندگان، کمبود آب و یا پایین بودن فشار آب می‌باشد. برای حل این مشکل می‌بایست از انواع پمپ‌های آب استفاده کرده و با تقویت فشار آب داخل لوله کشی‌های ساختمان، تمامی طبقات آپارتمان را پوشش داد. برای انتخاب یک پمپ مناسب عواملی چون: تعداد طبقات، تعداد شیرهای مورد نیاز، میزان مصرف آب ساکنین همچنین متراژ واحدها و مسیرهای لوله‌کشی موثر می‌باشند.
پمپ‌های آب خانگی برمبنای قدرتشان به پنج نوع دسته بندی می‌شوند:
- پمپ‌های کوچک مناسب آپارتمان
- پمپ‌های آب با قدرت نیم اسب بخار
- پمپ‌های آب با قدرت یک اسب بخار
- پمپ‌های آب با قدرت یک و نیم اسب بخار
- بوستر پمپ (مورد استفاده در ساختمان‌هایی که متراکم می‌باشند)
نحوۀ نصب مدل‌های بیان شده تقریبا یکسان می‌باشد. همچنین جهت نصب پمپ‌های آب خانگی، می‌توان منبع‌های آب را در هر قسمتی از ساختمان که ساکنین به آن نیاز دارند قرار داد.
ویدیو آموزش تصویری نصب پمپ آب خانگی
نصب پمپ آب به همراه دو مخزن ذخیره آب
نصب پمپ آب بدون مخزن
در ادامۀ مطلب به شناخت بیشتر انواع پمپ‌ها و مراحل نصب پمپ آب خانگی خواهیم پرداخت:
شناخت پمپ آب خانگی و انواع آن
همانطور که بیان شد شبکه‌های آبرسانی در بعضی از مواقع با افت فشار شدیدی مواجه می‌شوند. گاهی اوقات این افت فشار به حدی زیاد می‌شود که تامین آب مصرفی در طبقات فوقانی آپارتمان‌ها امکان پذیر نبوده و ساکنین در طبقات بالاتر دچار مشکلات زیادی خواهند شد.
با نصب پمپ آب خانگی در مسیر ورودی آب به لوله کشی آب مصرفی ساختمان، مشکل افت فشار تا حد مطلوبی کاهش یافته و در مصرف آب نیز صرفه جویی انجام خواهد شد.
لازم به ذکر است، با توجه به این که برق مصرفی پمپ‌ها عموما تک فاز می‌باشد اما مدل سه فاز آن‌ها نیز در بازار موجود بوده و این مساله در مراحل نصب اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت.
پمپ‌های آب خانگی بر اساس نوع و مدل به شرح زیر می‌باشد:
- بوستر پمپ آب خانگی
- پمپ آب خانگی جتی
- پمپ آب خانگی بشقابی
- پمپ آب خانگی بدون مخزن
- پمپ آب خانگی با مخزن انبساط (پمپ با منبع تحت فشار)
- پمپ آب خانگی دارای کلید اتوماتیک
شناخت اجزای پمپ آب خانگی
قبل از نصب پمپ آب خانگی می‌بایست با اجزای تشکیل دهندۀ آن به صورت کامل آشنا شد. شناخت کامل قطعات پمپ و عملکرد آن‌ها از بروز هرگونه آسیب احتمالی در هنگام نصب پمپ جلوگیری خواهد کرد.
رینگ خنک کاری؛ این رینگ بر روی پوستۀ اصلی پمپ و یا بر روی پروانۀ پمپ قرار گرفته تا از هرگونه آسیب و ساییدگی قطعات ممانعت کند.
واشر گرافیتی؛ این واشر یک نوع درزبند محسوب می‌شود که به منظور آب بندی کردن پمپ آب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
محفظه اصلی آب بندی؛ کار این محفظه جلوگیری کردن از احتمالات نشتی آب می‌باشد.
شفت پمپ؛ یک قطعۀ استوانه‌ای شکل است و جایگاه نصب پروانه می باشد.
کاسه نمدی؛ این قطعه وظیفۀ جلوگیری از ورود آب به داخل موتور پمپ را داشته و در بین شفت و موتور نصب می‌شود.
پوسته پمپ؛ پوسته یا هوزینگ پمپ آب یک پوشش است که از تمامی اجزای داخلی محافظت می‌کند.
دیفیوزر پمپ؛ این قطعه انرژی مکانیکی را به انرژی حرکتی تبدیل می‌کند.
بلبرینگ؛ وظیفۀ بلبرینگ ایجاد حرکت در شفت و پروانه‌ها می‌باشد.
پروانه؛ پروانه در پمپ آب خانگی شتاب لازمه را برای حرکت جریان اصلی آب و در نهایت پمپاژ آن را تامین می کند.
شناخت لوازم و اتصالات جهت نصب پمپ آب خانگی
پس از آن‌که پمپ مناسب انتخاب گردید در مرحلۀ بعد می‌بایست تجهیزات و اتصلات مورد نیاز جهت نصب پمپ آب خانگی به صورت اصولی تهیه گردد. پیشنهاد می‌شود حتما در چنین مواقعی قبل از اقدام به نصب پمپ با کارشناسان ماهر در این حوزه مشورت‌های لازم انجام پذیرد.
اتصلات مورد نیاز به شرح زیر می‌باشد:
- لوله‌های آب مناسب
- انواع فیتینگ
- شیرهای یک طرفه
- مهره‌ها، واشرهای مخصوص و ماسوره
- شیر خودکار
- اتصالات پنج راهی برنجی
تجهیزات مورد نیاز در نصب پمپ آب خانگی به شرح زیر می‌باشد:
- گیج‌های تنظیم فشار
- پرشر اتومات دو الی یازده بار
- مخازن ذخیره آب (ترجیحا افقی)
- کنتاکتور (برای نصب پمپ آب خانگی بالاتر از پنج آمپر)
- تمامی ابزارهای لوله کشی رایج
مراحل نصب پمپ آب خانگی
همانطور که بیان شد پمپ‌های آب خانگی در انواع مختلفی در بازار وجود دارند. بنابراین روش‌های متفاوتی نیز برای نصب آن‌ها توصیه می‌شود که البته باید با سنجیدن شرایط، بهترین روش را انتخاب کرد.
هنگام نصب و راه اندازی پمپ آب خانگی، در ابتدا باید تمامی لوله‌های ورودی آب به ساختمان چک شوند تا از باز بودن آن‌ها اطمینان کامل حاصل شود. توجه داشته باشید در مسیرهای لوله کشی آب نباید به صورت مداوم از خم‌ها و زانویی استفاده کرد. بنابراین بهتر آن است که یک مسیر مستقیم طراحی و سپس اجرا شود.
یک شاسی محکم و با دوام برای نگهداری پمپ آب در نظر گرفته شود. این شاسی از لرزش‌های احتمالی موتور پمپ جلوگیری کرده و احتمال آسیب زدن یا شکستن محورها را به حداقل می‌رساند.
قطر لولۀ ورودی باید از قطر لولۀ خروجی حداقل یک نمره بیشتر باشد. به لولۀ ورودی اصطلاحا لولۀ مکش و به لولۀ خروجی مجرای رانش می‌گویند. لازم به ذکر است عمق مجرای مکش باید به صورت میانگین 5 متر باشد. لولۀ مکش یا ورودی نیز می‌بایست آب‌بندی شده تا از ورود هرگونه هوا به داخل آن جلوگیری گردد. همچنین لولۀ ورودی پمپ نیز نباید هیچگونه درزی داشته باشد.
برای محافظت پمپ آب از هرگونه صدمۀ احتمالی می‌بایست در قسمت رانش پمپ، از شیر یک‌طرفه استفاده کرد. با نصب این شیر تنظیماتی چون: کم و زیاد کردن فشار آب امکان پذیر شده و پمپ از آسیب‌های حاصله از فشار شدید آب به‌دور خواهد ماند.
در ادامۀ مطلب به نصب پمپ آب خانگی مخزن‌دار و بدون مخزن خواهیم پرداخت:
مراحل نصب پمپ آب خانگی مخزن دار
در نصب پمپ آب خانگی مخزن‌دار، مکان قرارگیری پمپ می‌بایست پایین‌تر از جایگاه مخزن ذخیرۀ آب باشد. همچنین باید پمپ آب در نزدیکی سطح مایع منبع قرارگیرد. در این حالت پمپ دچار مشکلات کم‌تری خواهد شد.
در انتخاب مخزن جهت جلوگیری از رشد جلبک در داخل آن بهتر است از مخزن‌های سه لایه استفاده گردد.
- در مرحلۀ اول نصب می‌بایست یک مسیر خروجی فرعی و یک مسیر ورودی آب به مخزن تعبیه شود. خروجی فرعی جهت آبرسانی به طبقات با فشار 2 بار می باشد. برای عدم بازگشت آب به پمپ نیز باید از شیر یک‌طرفه قبل از نصب شیرفلکه استفاده کرد.
- در مرحلۀ دوم، قبل از ورود آب به منبع باید یک شیرفلکه نصب شود. با نصب شیرفلکه می‌توان جریان آب را قطع کرد، در این حالت امکان تعویض یا تعمیر شناور نیز فراهم می‌گردد.
- در مرحلۀ سوم، اتصال پمپ آب خانگی به مخزن ذخیرۀ آب انجام می‌پذیرد. در قسمت خروجی پمپ آب استفاده از شیر یک‌طرفه الزامی است. همچنین از یک پنج‌راهی جهت اتصال به خروجی شیر یک‌طرفه، ورودی مسیر جریان آب آپارتمان، کلید اتوماتیک، مانومتر و منبع تحت فشار استفاده می‌گردد.
مراحل نصب پمپ آب خانگی بدون مخزن؛
این روش نسبت به سایر روش‌ها بسیار آسان بوده و از سرعت نصب بالاتری برخوردار است. لازم به ذکر است در این حالت به منبع‌های آب و سیستم‌های لوله کشی خاص نیازی نیست.
در مرحلۀ اول، یک مکان مسقف انتخاب شده و پمپ را بر روی یک سطح صاف و تراز قرار می‌دهند سپس پمپ آب را در مسیر اصلی لوله کشی آب ساختمان نصب می‌کنند.
در مرحلۀ دوم، یک لوله با قطری بزرگ‌تر از دهانۀ ورودی پمپ تهیه شده و سپس با استفاده از مهره‌های مخصوص به پمپ آب متصل می‌گردد.
در مرحلۀ سوم عایق کاری و آب‌بندی‌ها انجام می‌پذیرد سپس جهت جلوگیری از بازگشت آب به پمپ در مسیر لولۀ آب، شیر یک‌طرفه نصب خواهد شد. شیر یک‌طرفه می‌بایست بعد از پمپ قرار گیرد.
نکات ضروری در اجرا و نصب پمپ آب خانگی
در هنگام نصب پمپ آب خانگی و یا بعد از نصب آن، رعایت نکات زیر الزامی است:
- دبی آب انتقالی از پمپ را باتوجه به تعداد واحدهای ساختمان بررسی و آزمایش شود.
- پمپ آب خانگی باید محفوظ باشد و در مکانی مسقف قرار گیرد تا از نفوذ آب باران یا تابش مستقیم نور خورشید در امان باشد.
- پمپ‌های آب خانگی هرگز نباید در محل‌های مرطوب، خیس و نمناک راه اندازی شوند.
- پمپ آب مخزن‌دار هرگز نباید در بالاتر از سطح مخزن یا منبع آب ذخیره قرارگیرد.
- تمامی قسمت‌های اتصالات می‌بایست به وسیلۀ نوار تفلون آب‌بندی شده تا از بروز نشتی آب جلوگیری شود.
- در اقلیم‌های سردسیر احتمال یخ‌زدگی پمپ به خصوص در فصل زمستان وجود دارد، بنابراین در چنین شرایط آب و هوایی می‌بایست حتما پمپ‌ها عایق شوند.
- مخزن آب باید 3 لایه باشد تا از تشکیل جلبک‌ها جلوگیری شود.
- حجم مخازن آب ذخیره می‌بایست متناسب با تعداد واحدها و مصرف کننده‌ها انتخاب شود.
کلام آخر
در این مقاله به مطالبی دربارۀ مراحل نصب پمپ آب خانگی پرداخته شد. دقت داشته باشید قبل از تهیۀ پمپ آب، با دقت زیاد تمامی مسیرهای لوله کشی ساختمان را بازرسی نمایید تا از عدم گرفتگی ها لوله‌ها، صافی‌های موجود بر سر راه شیرها و غیره اطمینان حاصل فرمایید. در بسیاری از مواقع علت افت فشار آب در ساختمان همین گرفتگی‌ها می‌باشد.
بنابراین در صورت باز بودن مسیرهای لوله کشی اگر با افت فشار آب مواجه هستید با مشورت کردن با متخصصین این حوزه، انتخاب یک پمپ آب خانگی مناسب با شرایط محل سکونت شما بهترین راه حل این مشکل می‌باشد.