یکی از کاربردی‌ترین پمپ‌ها برای تخلیه‌ی آب باران، پمپاژ فاضلاب یا پمپاژ استخر، پمپ شناور است. پمپ‌های شناور انواع مختلفی دارند و برای کاربردهای متفاوتی طراحی می‌شوند. طراحی پمپ‌های شناور که با نام پمپ شناور الکتریکی (ESP) نیز شناخته شده‌اند، به گونه‌ای است که می‌توان تمام پمپ از جمله موتور آن را به طور کامل و به شکل عمودی در سیالات مختلف غوطه‌ور کرد. استفاده از پمپ‌های شناور از سال 1928 تاکنون رواج دارد. در این مطلب قصد داریم به بررسی انواع پمپ شناور بپردازیم؛ همچنین نگاهی به نکات مهم در هنگام خرید پمپ شناور خواهیم داشت.
پمپ شناور دقیقاً چه دستگاهی است و چه کاربردی دارد؟
پمپ شناور دستگاهی مکانیکی است که وظیفه‌ی آن انتقال مایعاتِ سطوح زیرین و در فشار پایین به سطوح بالاتر و فشارهای بیشتر است. یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های پمپ شناور، جلوگیری از ایجاد حباب خلأ در بدنه و اجزای پمپ است. پمپ شناور، بر خلاف پمپ جت، با استفاده از فشار جوّ خلأ ایجاد می‌کند و مایعات را به سمت سطوح بالایی می‌راند و در مجموع کارایی موثرتری نسبت به پمپ جت و سایر پمپ‌های مشابه دارد.
انواع پمپ شناور
پمپ‌های شناور در مدلهای مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام از آنها ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارند:
پمپ شناور آسیابی
پمپ آسیابی که به عنوان پمپ تخلیه‌ی فاضلاب یا پمپ لجن‌کش نیز مشهور است، برای تصفیه‌ی آب‌های ناپاک، مانند آب‌های حمام، ماشین لباس‌شویی و ظرف‌شویی استفاده می‌شود. پمپ آسیابی غالباً کارکردی خانگی دارد و می‌توان آن را از طریق لوله‌کشی به مخزن فاضلابِ مجتمع‌های مسکونی متصل کرد. وقتی سطح گنداب مخزن به حد خاصی برسد، پمپ شروع به کار کرده، گنداب‌ها را به میزان قابل توجهی تصفیه می‌کند و سپس آن را به یک سیستم فاضلاب مرکزی می‌فرستد.
پمپ شناور چاه عمیق
پمپ‌های چاه عمیق کاربردهای گوناگونی از جمله در سطوح شهری دارند. این پمپ‌ها را می‌توان به سادگی در زیر آب نصب کرد (در عمق 16 تا 250 متری) و نگهداری از آن نیز بسیار راحت است. پمپ چاه عمیق برای اینکه که به کار بیفتد باید کاملاً در آب غوطه‌ور شود و اغلب از آنها به منظور پمپاژ آب شیرین و سیالات اسیدی سبک استفاده می‌کنند.
پمپ شناور میله-قنات
پمپ شناور میله-قنات، همانطور که از نام آن پیداست، برای استخراج آب یا مایعات دیگر از چاه‌های حفر شده در میدان‌های نفتی و گازی یا قنات‌های آبی کاربرد دارد. از آنجایی که پمپ‌های شناور میله-قنات مستقیم درون زمین کاشته می‌شوند و با مواد معدنی خاک در تماس هستند، بدنه‌ی آنها را به گونه‌ای می‌سازند که در برابر خوردگی و فرسایش مقاوم باشند. از این گونه پمپ‌ها همچنین می‌توان در امر آبیاری، ساخت و ساز، معدن‌کاری، تامین آب شهری و صنایع مختلف استفاده نمود.
پمپ شناور گودال خشک
پمپ شناور گودال خشک در صنایعی کاربرد دارد که نیاز است پمپ به صورت کامل در داخل سیال فرو برود. ایستگاه‌های چاه خشک که از محفظه‌ی پمپ خشک و از یک چاه مرطوب متمایز برخوردارند، امروزه از اینگونه پمپ‌ها استفاده می‌کنند و پمپ‌های شناور گودال خشک به شکل گسترده جایگزین پمپ‌های قدیمیِ گریز از مرکز شده‌اند.
پمپ شناور روغنی
از این مدل پمپ معمولاً برای مقاصدی همچون بیرون کشیدن آب چاه، آبرسانی به زمین‌های کشاورزی، انتقال آب به مناطق مسکونی و شهری، سیستم‌های زه‌کشی صنعتی و انتقال آب به نواحی کوهستانی استفاده می‌کنند.
بیشترین کاربرد پمپ شناور روغنی، در مناطق سردسیر است؛ چرا که روغنِ پمپ یخ نمی‌زند، همچنین در مناطق با دمای بالاتر، با اضافه کردن روغن، دمای موتور پمپ به سرعت کاهش می‌یابد. نگهداری و تعمیر پمپ روغنی نسبتاً راحت است. همچنین می‌توان از این پمپ برای انتقال آب تمیز به رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و استخرها کمک گرفت.
پمپ شناور شهری
پمپ شناور شهری، پمپی چند منظوره است که کاربردهای فراوانی دارد و در شرایط مختلفی می‌توان از آن استفاده نمود. این پمپ می‌تواند برای تخلیه‌ی آب از محل‌های ساخت و ساز، کف انباری‌ها، بسترهای آبی، آکواریم‌ها و استخرها مورد استفاده قرار گیرد.
برای تخلیه‌ی آب تنها کافی است این پمپ را تا در عمیق‌ترین نقطه‌ی مخزن یا منبع قرار دهید و آن را روشن کنید. پمپ شناور شهری این ظرفیت را دارد که مدت بسیار زیادی را زیر آب قرار گیرد. نصب این پمپ موقتی بوده و کار بسیار ساده‌ای است و نیاز به نگهداری و سرویس چندانی هم ندارد.
پمپ شناور تقویت کننده
پمپ تقویت کننده به منظور افزایش جریان آب در سیستم‌های تاسیسات آبرسانی خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین از این پمپ می‌توان برای انتقال آب از دریاچه، استخر یا تانکرهای ذخیره‌ی آب بهره برد. مجتمع‌هایی که فشار آب مناسب ندارند باید از پمپ تقویت کننده استفاده کنند، همچنین اینگونه پمپ‌ها به منظور انتقال و تقویت فشار آب و رساندن آن به طبقات بالاتر، در برج‌ها و هتل‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرند.
راهنمای خرید پمپ شناور
از آنجایی که مدلهای بسیار متنوعی از پمپ‌های شناور برای مصارف گوناگون طراحی و تولید می‌شوند، برای خرید پمپ شناور ابتدا باید نیاز و شرایط خود را مشخص نمایید. توصیه می‌شود پیش از خرید پمپ شناور، ابتدا ابعاد محیط نصب پمپ را اندازه‌گیری کنید.
نکته‌ی مهم دیگر در هنگام خرید پمپ شناور، نوع سیالی است که عمل پمپاژ روی آن صورت بگیرد. همچنین توجه داشته باشید که چه حجمی از سیال (در هر ثانیه یا در هر دقیقه) قرار است که به پمپ وارد شود؛ علاوه بر آن ضروری است که حجم تخلیه و توان پمپ نیز توجه داشته باشید.
در این مطلب به طور خلاصه به مهمترین نکات خرید پمپ شناور اشاره نمودیم، اما چنانچه تصمیم بر خرید پمپ شناور دارید، توصیه می‌شود حتماً بعد از خواندن مقاله راهنمای خرید پمپ که قبلا در سایت آبروان منتشر شده است؛ از یک متخصص کمک بگیرید.
سخن پایانی
پمپ‌های شناور یا ESP به آن دسته از پمپ‌ها گفته می‌شود که می‌توانند زیر آب کار کنند و در آب یا سیالات دیگر غوطه‌ور شوند. این پمپ‌ها اغلب با برق سه فاز و تک فاز کار می‌کنند و برای پمپاژ آب مخازن، فاضلاب‌ها، استخر و… از آنها استفاده می‌شود. در این مطلب به بررسی انواع مختلف پمپ شناور و کاربردهای هر یک پرداختیم.
برای خرید پمپ شناور ابتدا باید هدف و نیاز خود را مشخص کنید و سپس به نکاتی مانند جریان سیال ورودی و خروجی، نوع سیال، توان پمپ و ابعاد محیط نصب پمپ را محاسبه کنید. به دلیل تنوع بالای پمپ‌های ایرانی و خارجی و همچنین کارکردهای مختلف آن، توصیه می‌شود برای خرید پمپ شناور، حتماً از یک کارشناس یا متخصص کمک بگیرید.