پمپهای سانتریفیوژ به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای صنعتی برای جابهجایی مایعات در صنایع مختلف شناخته میشوند. این پمپها که به عنوان پمپ گریز از مرکز نیز شناخته میشوند، به دلیل طراحی خاص خود، کارایی بالا و قابلیت انتقال حجم زیاد مایعات در فشارهای متفاوت، به طور گستردهای در کارخانهها، پالایشگاهها، تأسیسات آب و فاضلاب و سایر صنایع به کار میروند.
در این مقاله از آبروان، به بررسی اجزای پمپ سانتریفیوژ و نقش هر یک از آنها در عملکرد کلی سیستم خواهیم پرداخت. همچنین نقشه انفجاری پمپ سانتریفیوژ نیز مورد بررسی قرار میگیرد.
مقایسه انواع قطعات پمپ سانتریفیوژ و ویژگیهای آنها
نام قطعه | شرح وظیفه | انواع (در صورت وجود) |
---|---|---|
بدنه پمپ | پوششدهی و محافظت از اجزای داخلی پمپ | حلزونی، ورتکس، با تیغههای راهنما |
موتور (محرک) | تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی جنبشی | موتور مغناطیسی |
شفت | انتقال انرژی جنبشی به پروانه | — |
پروانه | حرکت دادن سیال به بیرون از پمپ | باز، نیمهباز، بسته |
یاتاقان | تأمین تراز شعاعی و محوری برای شفت | خطی، تراست |
کوپلینگ | انتقال گشتاور از موتور به شفت و جبران ناهممحوری | صلب، منعطف |
غلاف | کاهش فرسایش و سایش قطعات داخلی | — |
محفظه مکش | هدایت سیال از منبع به پروانه | — |
محفظه رانش | خروج سیال با فشار از پمپ | — |
آببند | جلوگیری از نشتی و محافظت از یاتاقانها | پکینگ، مکانیکال |
اجزای تشکیل دهنده پمپ سانتریفیوژ
پمپ سانتریفیوژ شامل قطعاتی هست که در ادامه به بررسی جزئی هر یک از آنها میپردازیم:
بدنه پمپ
اجزای داخلی همه پمپ ها توسط یک پوسته یا بدنه پوشانده شده است. قطعات پمپهای سانتریفیوژ نیز از این قاعده مستثنی نبوده و توسط یک پوسته پوشیده شدهاند. پمپهای سانتریفیوژ دارای سه نوع پوسته هستند که عبارتند از:
- حلزونی
- ورتکس
- بدنه با تیغههای راهنما
در ادامه به توضیح مختصری از این سه نوع پوسته میپردازیم:
- پوسته حلزونی: در این نوع پوسته یا بدنه پروانه پمپ قرار دارد.
- پوسته ورتکس: این قسمت مدور بوده و بین پروانه پمپ و قسمت اصلی پمپ قرار دارد.
- بدنه با تیغههای راهنما: در این قسمت از پمپهای سانتریفیوژ، تیغههایی وجود دارد که پروانه پمپ را احاطه کردهاند. تیغههای راهنما نهایتاً به حلقهای که دیفیوزر پمپ نام دارد اتصال پیدا میکنند.
محرک (موتور) پمپ

در پمپهای گریز از مرکز نیز به مانند دیگر پمپها برای تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی جنبشی نیاز به موتور مغناطیسی میباشد.
شفت
یکی از قطعات پمپ سانتریفیوژ که دارای اهمیت بسیاری میباشد، شفت نام دارد. وظیفه شفت انتقال انرژی جنبشی تولیدشده به پروانه پمپ است. در پمپهای گریز از مرکز پروانه روی شفت سوار میشود.
پروانه
در پمپهای سانتریفیوژ وظیفه به حرکت درآمدن سیال و انتقال آن به بیرون از بدنه پمپ، به پروانه پمپ محول شده است.
پروانه پمپها نیز به سه نوع تقسیم میشوند:
- باز: این نوع پروانهها برای سیالات جامد و یا به عبارتی دیگر خمیری شکل طراحی شدهاند.
- نیمهباز: پروانههای نیمهباز در صنایع غذایی و سیالاتی که ناخالصی کمی دارند مورد استفاده قرار میگیرند.
- بسته: این نوع از پروانهها تنها توانایی پمپاژ سیالات تمیز و بدون ناخالصی مثل آب آشامیدنی را دارند.
یاتاقان
زمانی که بارهای شعاعی و محوری بر پمپ سانتریفیوژ وارد میشود، باید میان شفت که در حال چرخش است و اجزای دیگر پمپ که ثابت هستند، تراز مناسبی برقرار باشد. این عمل بسیار مهم توسط یاتاقان صورت میگیرد. یاتاقانها نیز شامل دو نوع میباشند:
- خطی: تراز مناسب شعاعی را برای شفت مهیا میکند.
- تراست: تراز مناسب محوری را برای شفت فراهم مینماید.
کوپلینگ

یکی دیگر از اجزای پمپ گریز از مرکز کوپلینگ است. این کوپلینگها میباشند که دور و گشتاور را از موتور پمپ به شفت منتقل میکنند.
از جمله وظایف دیگر کوپلینگ پمپها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- حذف ناهممحوریها
- انتقال بارهای محوری موجود در بین موتور و شفت
- کاهش سایش بین شفت و موتور
گفتنی است که کوپلینگها دو نوع میباشند:
- کوپلینگ صلب: این کوپلینگها زمانی مورد استفاده قرار میگیرند که به هممحوری بسیار دقیق نیاز باشد.
- کوپلینگ منعطف: این کوپلینگها برای حذف ناهممحوری موجود استفاده میشوند.
غلافها
این قطعات برای کاهش و جلوگیری از فرسایش و سائیدگی قطعات داخلی پمپ استفاده میشود.
محفظه مکش

لولهای است که در ورودی پمپ سانتریفیوژ هست که در یک طرف آن منبع سیال و طرف دیگر آن پروانه پمپ میباشد.
محفظه رانش
لولهای است که سیال را از داخل پمپ همزمان با افزایش فشار به خارج پمپ هدایت میکند. محفظه رانش قسمت خارجی پمپ به حساب میآید.
آب بند
وظیفه اصلی آببند پمپ این است که از یاتاقانها محافظت کرده و نشت و آلودگی سیال فرآیند را به حداقل برساند و همچنین از محکم بودن آببندی پمپ اطمینان حاصل کند.
آب بندها دارای دو نوع پکینگ و مکانیکال میباشند. آب بند مکانیکال برخلاف آب بند پکینگ که از الیاف نسوز ساخته میشود، معمولاً از فلز ساخته شده و برای مواقعی که پمپها بهطور مکرر استفاده میشوند، بهکار میروند.
نقشه انفجاری پمپ سانتریفیوژ
نقشه انفجاری پمپ سانتریفیوژ یک نمایش گرافیکی است که اجزا و قطعات مختلف پمپ را به صورت تفکیک شده نشان میدهد. این نقشه به مهندسان و تکنسینها کمک میکند تا بتوانند به راحتی اجزا و قطعات را شناسایی کنند و در صورت نیاز به تعمیر یا تعویض، مراحل کار را به درستی انجام دهند. شما میتوانید در قسمت زیر نمونه ای نقشه انفجاری پمپ گریز از مرکز را مشاهده کنید:

صنایع پمپ سازی آبروان: پیشرو در تولید انواع پمپ سانتریفیوژ
صنایع پمپ سازی آبروان با بیش از دو دهه تجربه در زمینه تولید و عرضه انواع پمپهای سانتریفیوژ، به عنوان یکی از نامآورترین و معتبرترین برندهای این عرصه شناخته میشود. این شرکت با تأکید بر کیفیت و نوآوری، محصولات خود را با استفاده از فناوریهای پیشرفته و استانداردهای بینالمللی طراحی و تولید میکند.
پمپهای سانتریفیوژ آبروان به دلیل کارایی بالا و عمر طولانی، گزینهای ایدهآل برای مصارف مختلف هستند. این پمپها با قابلیت انتقال آب و مایعات مختلف در فشارهای گوناگون، نیازهای متنوع مشتریان را برآورده میسازند.
صنایع پمپ سازی آبروان در تلاش است با ارتقاء مستمر فناوری و بهکارگیری نیروهای متخصص، به توسعه محصولات خود ادامه دهد و به عنوان یک عنصر اصلی در صنعت پمپ سازی، نقش مؤثری در تأمین نیازهای بازار ایفا نماید. برای اطلاعات بیشتر و بررسی محصولات، با کارشناسان شرکت آبروان در تماس باشید.
پرسش های متداول
پمپ گریز از مرکز یا سانتریفیوژ، سیال را با چرخش پروانه به بیرون منتقل میکند. انرژی جنبشی از موتور به شفت و سپس به پروانه منتقل شده و سیال را تحت فشار هدایت میکند.
اصلیترین قطعات شامل بدنه، پروانه، شفت، موتور، یاتاقان، کوپلینگ، غلاف، محفظه مکش و رانش و آببند هستند. هر قطعه نقش مشخصی در عملکرد و کارایی پمپ دارد.
پروانهها به سه نوع باز، نیمهباز و بسته تقسیم میشوند. نوع باز برای سیالات خمیری، نیمهباز برای سیالات با ناخالصی کم و بسته برای سیالات تمیز مانند آب آشامیدنی استفاده میشود.
یاتاقانها شفت را در تراز شعاعی و محوری نگه میدارند و از ساییدگی و آسیب به قطعات جلوگیری میکنند، بنابراین عمر پمپ و عملکرد آن افزایش مییابد.
کوپلینگ انرژی و گشتاور موتور را به شفت منتقل میکند و ناهممحوریها را جبران میکند، تا فشار مکانیکی روی شفت کاهش یابد و کارکرد پمپ پایدار بماند.
آببند از نشتی سیال جلوگیری کرده و یاتاقانها را محافظت میکند. انواع آن شامل پکینگ و مکانیکال است که بسته به نوع سیال و شرایط کاری انتخاب میشوند.